Witczak Hubert, The law of economic surplus in action systems, Research Papers in Economics and Finance, 2025, vol. 9, nr 1, s. 81-102. [czytaj]
This paper is an attempt to define the law of economic surplus (ES) in action systems (AS). Categories similar to ES are studied in particular by economics, praxeology (forms of efficiency) and management sciences. These sciences attribute the long-term success or failure of AS to various sources, but not directly/mainly to ES. Profit/loss, as forms of positive or negative ES respectively, can be a source of success/failure of AS. These, in turn, have their own sources and conditions.
So far, it has been assumed that profit need not be the guiding principle for the management of any (all) AS. None of the scientific theoretical concepts make claims that recognise and solve the broader problem of the sources of longevity of any (all) AS. I try to offer a solution using a praxeological and systemic approach, prognostic-diagnostic methodology and hypothetical-deductive reasoning.
I argue that the most important source of longevity is ES. The efficiency of the AS must always be greater than that required to repeat the cycle of action at the initial level and to make the necessary changes. Over the long term, a surplus must be achieved by any (all) AS. (…)
Witczak Hubert, The systemic-praxeological approach to the methodology of primary scientific activity of the management science system, Research Papers in Economics and Finance, 2020, vol. 4, nr 2, s. 7-17. [czytaj]
The scientific methodology of management science (MSc) is consistent in terms of direction with the overall methodology of sciences. Still, it continues to pose significant challenges. One such challenge is the problem of system characteristics of MSc methodology at the highest level of scientific practice, i.e. praxeology and systems theory. There are also the problems of MSc synthesis, i.e. the definition of its universal scope, in the light of its increasing diversity and specialisation of doma-ins. This paper aims to elaborate on the achievements to date in management science on the grounds of the systemic-pra-xeological approach, scientific synthesis of methodology, with a particular focus on the role of reasoning and inference. My assertion is that methodology is a subsystem of the core of primary scientific activity of MSc, comprising the com-ponents of scientific practice focused around the scientific method (methods). Its objective domain extends beyond the cognitive function (C), also encompassing value assignment (A), determination of post-diagnosis scientific action (R), deci-sions about scientific models (N) and implementation of scientific models (I) –CARNI system. The scientific methodology of MSc is specifically a product of scientific problems as well as the goals, principles and methods used to solve them, for-ming an exceedingly complex system. Scientific reasoning and inference are not stand-alone scientific methods – they are ingredients of every scientific method. What sets the scientific method apart is the capability of a given scientific manner to solve a given scientific problem.
Witczak Hubert, O roli systemu zarządzania zasobami ludzkimi, Edukacja Ekonomistów i Menedżerów. Problemy. Innowacje. Projekty, 2019, vol. 52, nr 2, s. 55-66. [czytaj]
System ZZL (zarządzania zasobami ludzkimi) jest subsystemem w dowolnym systemie działającym (SD). Istnieje naukowo-poznawczy problem dotyczący roli systemu ZZL w SD. Celem niniejszej pracy jest ustalenie, czy specyfika systemowości i rola ZZL znajdują odzwierciedlenie w kształtowaniu systemu ZZL, zwłaszcza jego konstrukcji. Związki między systemowością i rolą ZZL a jego kształtowaniem i konstrukcją nie są w pełni naukowo rozpoznane. Autor niniejszego artykułu twierdzi, że podsystem ZZL jest najważniejszym zrównoważonym podsystemem dowolnego SD, a ZZL powinno się odbywać na zasadach unikatowego zarządzania dialektycznego, zarządzania paradoksami i chaosem. Domena niniejszej pracy to: 1) kategoria „SD” jako zakres rzeczowy; 2) kategoria „system ZZL” jako zakres przedmiotowy; 3) uniwersalność czasu i przestrzeni. Zastosowano podejście systemowo-prakseologiczne, metodę prognostyczną i wnioskowanie hipotetyczno- dedukcyjne.
Witczak Hubert, Wprowadzenie do związku między wybranymi prawami nauk a skutecznością zarządzania strategicznego, Management Forum, 2018, vol. 6, nr 1, s. 40-53. [czytaj]
Celem pracy jest lepsze, w stosunku do istniejącego stanu badań, rozpoznanie problemu związku między wybranymi prawami nauk a skutecznością zarządzania strategicznego (ZS) systemami działającymi (SD). Niepełna skuteczność jest permanentna, pomimo systemowego charakteru ZS. Zakres rzeczowy pracy to wybrane prawa nauk odniesione do SD jako kategorii. Zakresem przedmiotowym jest możliwość oddziaływania wybranych praw nauk na skuteczność strategiczną SD w uniwersalnej czasoprzestrzeni (TS). Zastosowano podejście systemowo-prakseologiczne z wykorzystaniem metody diagnostyczno-prognostycznej i wnioskowania hipotetyczno-dedukcyjnego. Oprócz wstępnego określenia możliwości przedmiotowych związków esencją pracy jest twierdzenie o ograniczonej skuteczności ZS. Spośród omawianych praw kluczową rolę w skuteczności ZS odgrywają: prawo nadwyżki ekonomicznej; prawo niezbędnej różnorodności i prawa ograniczoności poznania. Konkluzje generalne sugerują perspektywę skuteczności strategicznej. Oprócz konieczności respektowania praw w ZS niezbędne jest ciągłe staranie się o zmniejszanie niedoskonałości ich wykorzystania.
Witczak Hubert, Wstępne rozpoznanie istoty potencjału strategicznego systemu działającego, Management Forum, 2017, vol. 5, nr 3, s. 45-51. [czytaj]
W naukach o zarządzaniu istnieje potrzeba lepszego rozpoznania kategorii „potencjał strategiczny”. Celem pracy jest zaproponowanie wstępnych twierdzeń w dziedzinie detekcji i eksploracji tego pojęcia. Zakres pracy obejmuje potencjał strategiczny dowolnego systemu działającego (AS). Potencjał strategiczny to zdolność danego AS do kształtowania zmian strategicznych w celu odniesienia sukcesu strategicznego. Potencjał strategiczny jest skomplikowaną sumą złożonych zmiennych: domeny strategicznej oraz elastyczności, unikatowości, kompetencji, sprawności, atrakcyjności i sterow(al)ności danego AS. To kluczowa zmienna sukcesu strategicznego. Skala poziomu potencjału strategicznego rozciąga się od jego braku (poziom zero potencjału) do poziomu zupełnego (poziom 1 potencjału). Potencjał strategiczny wymaga dalszych prac poznawczych, w tym klasyfikacyjnych i wyjaśniających.
Witczak Hubert, Doktryny zarządzania strategicznego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2016, nr 420, s. 398-410. [czytaj]
Kwestia, w której polu mieści się problem tego artykułu, to: „na jakich zasadach prowadzić zarządzanie strategiczne?”. Nie jest wcale oczywiste, że strateg może (ma, powinien, musi itp.) prowadzić strategię, wyłącznie dostosowując się do sytuacji czy dążąc do wartości, celów itd. Zbadano doktryny zarządzania strategicznego systemów działających, na poziomie kategorialnym, za pomocą podejścia systemowego i hipotetyczno-dedukcyjnej metody wnioskowania. Problem i cel poznawczy tej pracy to próba ustalenia roli założeń a priori (doktryny) zarządzania strategicznego dla sprawności i sukcesu strategicznego. Niemal zawsze istnieją pewne założenia a priori zarządzania strategicznego. Strateg wybiera mniej lub bardziej określony zestaw twierdzeń doktrynalnych, według których prowadzi strategię. Potencjał doktryny ustala na podstawie wielu źródeł, a jej twierdzenia racjonalne są tylko częścią zbioru twierdzeń doktrynalnych. Rola doktryny zarządzania strategicznego jest nie do przecenienia z punktu widzenia sprawności i sukcesu strategicznego.
Witczak Hubert, Wstęp do poznania systemu strategicznego zarządzania zasobami ludzkimi, Marketing i Rynek, 2014, nr 5 (CD), s. 1265-1272. [czytaj]
Zarządzanie zasobami ludzkimi (ZZL) jest rozległym przedmiotem badań, w tym również strategiczne zarządzanie zasobami ludzkimi (SZZL). Niemniej dotychczasowe badania nie zawierają pełnej syntezy systemowej. Generalny problem opracowania to pytanie o istotę systemowej natury SZZL. Celem pracy jest rozpoznanie systemu SZZL (SSZZL). Zakresem badania są systemy działające, ze zogniskowaniem na przedsiębiorstwo. Przedmiot pracy koncentruje się wokół układu logicznego SSZZL, jego struktury, roli i związków z sukcesem. W opracowaniu zastosowano metodę hipotetyczno-dedukcyjną, na gruncie badań dotychczasowego stanu wiedzy. System SZZL składa się z: rdzenia (procesy ZZL, obiekty ZZL, instytucje ZZL i układ społeczny ZZL), perspektywy dążnościowej (wartości i cele polityczne i strategiczne), doktryny strategicznej ZZL oraz strategicznych okoliczności ZZL (sytuacja i ograniczenia sztywne). System jest złożoną strukturą, otwartą, rozmytą, hybrydową, zmienną i autopojetyczną. Jest on strategią typu primus inter pares wśród wszystkich strategii przedsiębiorstwa oraz czynników sukcesu przedsiębiorstwa.
Witczak Hubert, Wstęp do naukowego statusu koncepcji zarządzania, Organizacja i Kierowanie, 2014, nr 2, s. 71-85. [czytaj]
Literatura przedstawia koncepcje zarządzania (KZ) niejasno i na zasadach budzących wątpliwości. Problemem jest samo rozpoznanie tożsamości i odrębności koncepcji zarządzania na tle pozostałych twierdzeń naukowych dotyczących systemów działających, w ramach których znajduje się człowiek. Problemem jest również zrozumienie statusu koncepcji zarządzania na tle form zogniskowania systemu uprawiania nauk o zarządzaniu (NOZ). Zamiarem opracowania jest dokonanie postępu poznawczego w tej dziedzinie. Stosuję podejście systemowe (wzgląd badawczy) oraz wnioskowanie hipotetyczno-dedukcyjne. Dla celów eksploracji i systematyzacji KZ wykorzystuję macierze analityczne. Określam system naukowy w kategoriach systemów działających. Definiuję istotę koncepcji zarządzania i różnicuję je w stosunku do innych form twierdzeń naukowych. Odnoszę KZ również do zogniskowania form uprawiania nauki oraz podaję wybrane zasady ich systematyzacji.
Witczak Hubert, Wstęp do problemów tożsamości załogi przedsiębiorstwa, Studia Oeconomica Posnaniensia, 2014, vol. 2, nr 9, s. 149-174. [czytaj]
Celem artykułu jest rozpoznanie, za pomocą metody hipotetyczno-dedukcyjnej, istoty ludzi pracujących na rzecz systemu działającego, zwłaszcza przedsiębiorstwa. Stan aktualnej, poznawczej wiedzy naukowej na ten temat, zawarty w literaturze, nie jest w pełni zadowalający. Twierdzenia dotyczą głównie „zarządzania zasobami ludzkimi” (siłą roboczą, personelem, pracownikami, kapitałem ludzkim – wstawić właściwe), bez eksploracji, klasyfikacji i wyjaśnienia ich natury. Po przeglądzie stanu wiedzy starałem się określić naturę systemu działającego, postrzegając go jako: złożoną strukturę dążeń (politycznych, strategicznych), rdzenia systemu działającego (na fundamencie celów operacyjnych i procesów im służących), doktryny działalności, sytuacji działalności czy ograniczeń sztywnych działalności. Wywodzę dalej, że główną częścią systemu działającego jest podmiot działający, składnik rdzenia systemu działającego. W działaniach jednopodmiotowych podmiotem jest jednostka ludzka, całość wysoce zintegrowana. W działaniach wielopodmiotowych mamy do czynienia z rozmaitymi jednostkami i bardziej złożonymi układami ludzkimi. Twierdzę, że wszyscy ludzie pracujący na rzecz przedsiębiorstwa stanowią Załogę -przedsiębiorcy i inwestorzy, kierownictwo oraz samozatrudnieni i zatrudnieni. Każdy z nich wydatkuje na różnych zasadach energię (pracę) na rzecz przedsiębiorstwa i jest pod każdym względem czynnikiem jego powodzenia. Jednak Załoga jest też tworem społecznym, co sprawia problemy z jej tożsamością i zarządzaniem. Ich rozwiązanie jest możliwe, zwłaszcza na gruncie zarządzania paradoksami, chaosem i zarządzania dialektycznego.
Witczak Hubert, Wstęp do systemu nauk o zarządzaniu, Współczesne Zarządzanie: Contemporary Management Quarterly, 2013, nr 2, s. 27-40. [czytaj]
Celem pracy jest wstępne rozpoznanie systemu nauk o zarządzaniu. Punktem uwagi są wybrane zagadnienia takie jak odmienność nauk przyrodniczych i NoZ, systemowość NoZ, struktura i rezultaty NoZ.
Witczak Hubert, Elementy aksjologiczne kontekstu sukcesu strategicznego, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 2011, nr 4/3, s. 231-243. [czytaj]
Celem artykułu jest rozpoznanie wybranych składników aksjologicznego kontekstu sukcesu strategicznego. Zasady, według których dokonujemy ocen i wycen systemu działającego i systemu zarządzania nim, oddziałują na wartości, jakie podmiot rozpoznaje i kształtuje. Wartościowanie sukcesu strategicznego jest, tak jak cała strategia, grą sytuacyjną w tym międzypodmiotową. Gry te, i ich rezultaty, nie są ani wyłączną domeną jednego podmiotu, ani zupełnie racjonalne i refleksyjne. Wartościowanie sukcesu jest pochodną struktury wewnętrznej samego podmiotu lub jego organu zarządzającego, a także przyjmowanego poziomu egocentryzmu w relacjach zewnętrznych. W konsekwencji potrzebne jest prowadzenie swego rodzaju aksjologicznego rachunku sukcesu strategicznego.
Witczak Hubert, Skrzynka narzędziowa menedżera w systemie zarządzania, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, 2010, nr 148, s. 141-171. [czytaj]
Autor przeprowadza analizę porównawczą skrzynki narzędziowej menedżera w systemie zarządzania. Skrzynka narzędziowa menedżera jest tworem o statusie zależnym od dążeń menedżera, jego doktryny, specyfiki systemu zarządzanego oraz okoliczności. Jest on złożony, otwarty, rozmyty, hybrydowy i zmienny zbiór raczej niż podsystem. Dopiero na tle systemu zarządzania jako całości ujawnia się systemowy także charakter skrzynki narzędziowej menedżera. (fragment tekstu)
Witczak Hubert, Otwarcie MŚP a integracja nadsystemu : próba definiowania pola naukowego, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2009, nr 49, s. 108-115. [czytaj]
Przedmiotem pracy były MŚP, czyli systemy przedsiębiorstw jednoosobowych i mikro oraz małych wielkością, niezależnie od statusu i cezury prawnej/ekonomicznej, tworzone samoistnie przez starających się o status przedsiębiorcy. Staną się one trwałym składnikiem nadsystemu społeczno-gospodarczego (faza dojrzałego bytu) lub też zanikną (faza niebytu), po opuszczeniu przejścia międzyfazowego w sferze realnej. Pozostawanie w przejściu międzyfazowym jest ze swej istoty niekorzystne, zatem chodzi o jak najsprawniejsze opuszczenie go. Wejście w fazę dojrzałości gwarantuje wyższe prawdopodobieństwo długowieczności, także z korzyścią dla nadsystemu. Z kolei zanik zmniejsza nakłady niedoszłego przedsiębiorcy i udostępnia innym podmiotom energię MŚP in spe. Autor podjął próbuję zdefiniowania pola naukowego w przedmiocie relacji między poziomem integracji nadsystemu a sprawnością opuszczenia przez MŚP przejścia międzyfazowego. Autor zastosował podejście systemowe i metajęzyk oraz metodę prognostyczną z wykorzystaniem wnioskowania dedukcyjnego.
Witczak Hubert, Próba wzbogacenia kluczowych pojęć istotnych dla zarządzania strategicznego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, 2009, nr 129, s. 630-636. [czytaj]
Idea pracy zasadza się na przekonaniu, że pojęcia mają istotne walory instrumentalne. Wielowątkowość i eklektyzm nauk o zarządzaniu, w tym zarządzania strategicznego, domagają się powrotu do źródeł, w tym do pojęć. Uzgodnienie tych ostatnich jest fundamentem dyskursu naukowego i praktyki zarządzania. Autor artykułu rozważa relacje pojęć ważnych dla zarządzania strategicznego, wywodząc, że strategia to: 1) nie tylko zarządzanie strategiczne i 2) nie tylko plan strategiczny. (fragment tekstu).
Witczak Hubert, Podsystem zarządzania zasobami ludzkimi w systemach społecznych, Zarządzanie Zasobami Ludzkimi HRM [ZZL], 2009, nr 1(1), s. 13-30. [czytaj]
Celem opracowania jest określenie i usytuowanie domeny zarządzania zasobów ludzkich w systemach społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstwa. Dotychczasowe podejścia nie są wystarczająco systemowe, przez co narasta swoista „dżungla teorii”, królują przyczynki i mody. Podstawą zdefiniowania podsystemu zarządzania zasobami ludzkimi są określenie kluczowej wartości jaką jest zdolność załogi do realizacji zadań przedsiębiorstwa oraz podstawowych procesów kształtowania tej zdolności. Wokół tak rozumianych wartości i procesów rozwija się pozostałe czynności i procesy, czynniki (obiekty), instytucje i układy społeczne. Składają się one razem na podsystem zarządzania zasobami ludzkimi w szerszym (klasyczne) i węższym (wyspecjalizowane) ujęciach. Tworzy to teleologiczne i przedmiotowe podstawy do postępu nauki o zasobach ludzkich.
Witczak Hubert, Zarządzanie zmianą – zmiana zarządzania, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2008, nr 105, s. 99-121. [czytaj]
Celem niniejszego opracowania jest rozpoznanie istoty „zarządzania zmianą” w systemach społecznych, zwłaszcza w odniesieniu do przedsiębiorstwa, w kontekście poznawczym i normatywnym.
Witczak Hubert, Nauka o zarządzaniu a nauka o ekonomii, Współczesne Zarządzanie: Kwartalnik środowisk naukowych i liderów biznesu, 2007, nr 6, s. 31-42. [czytaj]
Powodowanie i gospodarowanie są nieodłączne od siebie w każdym działaniu, zatem nie są czynnościami samoistnymi. Nie ma dziedziny aktywności ludzkiej, która nie podlegałaby zarządzaniu (domena: powodowanie) i ekonomii (domena: gospodarowanie). Zarządzanie i ekonomia są naukami kompletnymi: zajmują się poznaniem, wartościowaniem i decydowaniem o dowolnych systemach. Zrozumienie różnic i związków między zarządzaniem i ekonomią istotnie współokreślało, współokreśla i będzie współokreślać sprawność systemów społecznych.
Witczak Hubert, Podstawowe problemy zarządzania strategicznego przedsiębiorstwem, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2007, nr 86, s. 156-166. [czytaj]
W artykule przedstawiono funkcje pełnione przez przedsiębiorcę tj. funkcję kreacji i prowadzenia przedsiębiorstwa. Opisano problemy związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa oraz możliwe reakcje strategiczne. Zaprezentowano również w sensie ogólnym problem zarządzania strategicznego przedsiębiorstwem.
Witczak Hubert, Strategiczny sukces przedsiębiorstwa, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, 2007, nr 2, s. 262-275. [czytaj]
Przedstawiono przegląd dotychczasowych koncepcji strategicznego sukcesu przedsiębiorstwa znajdujących się w dostępnej literaturze. Na tym tle podejmuje się próbę zdefiniowania istoty tej kategorii sukcesu oraz wskazanie na wymagania, jakimi będzie musiał sprostać przedsiębiorca, pragnący osiągnąć sukces w nadchodzącej przyszłości. Zamiarem jest rozpoznanie istoty strategiczno sukcesu, na gruncie takich pojęć kategorialnych jak przedsiębiorstwo, strategia i sukces oraz dedukcyjno-poznawcze określenie jego koncepcji i przyszłych uwarunkowań.
Witczak Hubert, Istota systemu zarządzania przedsiębiorstwem w literaturze, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, 2007, nr 1184, s. 38-47. [czytaj]
Celem autora było ustalenie stanu naukowej wiedzy poznawczej w dziedzinie systemu zarządzania przedsiębiorstwem. Zdaniem autora, sens takiego opracowania wynika z przekonania, że wiedza poznawcza powinna być najpoważniejszym źródłem informacji normatywnej i praktyki zarządzania.
Witczak Hubert, Problem naukowy jako podstawa aktywności naukowej w nauce o zarządzaniu, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2006, nr 81, s. 605-615. [czytaj]
W artykule przedstawiono systemowe cechy naukowości. Omówiono sens aktywności naukowej, wymagania naukowości, system i proces naukowy oraz podstawowe operacje naukowe. Następnie ukazano naukowość problemów w nauce o zarządzaniu, zaprezentowano cechy problemu naukowego oraz krótko opisano identyfikowanie problemów naukowych.
Witczak Hubert, Przedsiębiorstwo – system gospodarujący, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2006, nr 79, s. 31-49. [czytaj]
Autor scharakteryzował przedsiębiorstwo jako system gospodarujący. Wobec rozmaitych interpretacji terminu system, artykuł jest interesującym głosem dyskusji w tym zakresie.
Witczak Hubert, Implementacja w zarządzaniu strategicznym, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2004, nr 43, s. 85-107. [czytaj]
W artykule zawarto rozważania dotyczące istoty implementacji i jej funkcji jako ważnej fazy zarządzania strategicznego. Dokonano przeglądu różnych podejść do implementacji strategii. Sformułowano założenia co do roli implementacji w zarządzaniu strategicznym.
Witczak Hubert, Systematyzacja teorii organizacji i zarządzania, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 2003, nr 33, s. 100-116. [czytaj]
Opracowanie jest próbą refleksji nad systematyzacją teorii organizacji i zarządzania, ale tylko w zakresie rekonstrukcji istniejącego stanu rzeczy. Chodzi bardziej o postawienie problemu i uchwycenie istniejącego porządku niż jego wyjaśnienie.
Witczak Hubert, Metodyka podstaw formułowania strategii przedsiębiorstwa, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu – seria 1, 1995, nr 236, s. 73-88. [czytaj]
Przedmiotem artykułu jest prezentacja profesjonalnych sposobów formułowania strategii przedsiębiorstwa z uwzględnieniem cyklu zarządzania i jego elementów. Omówono cykl zarządzania strategicznego, logikę formułowania strategii, misję, wizję i cele długookresowe przedsiębiorstwa a także problem strategiczny i diagnozę strategiczną podając typologię jej metod i technik.
Witczak Hubert, Strategiczne uzależnienia działalności przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu – seria 1, 1991, nr 160, s. 69-82. [czytaj]
Przedsiębiorstwo jest określoną formą organizacji aktywności ludzkiej. Podstawowymi atrybutami przedsiębiorstwa są: – prowadzenie dowolnej, społecznie akceptowanej, działalności – polegającej na świadczeniu produktów i usług na rzecz otoczenia, – gospodarowanie dowolnymi zasobami, – działanie w imieniu, na rzecz interesów i na rachunek właściciela(i), – nadwyżka ekonomiczna, uzyskiwana z prowadzonej działalności, jako główny motyw i warunek istnienia i rozwoju przedsiębiorstwa. Społecznym uzasadnieniem istnienia i rozwoju przedsiębiorstwa muszą być jego wyjścia, to znaczy społecznie zaakceptowane, w drodze aktu kupna – sprzedaży, jego produkty i usługi. Akceptacja ta może być wolna, przez swobodny wybór dokonywany przez klienta lub wymuszona, na przykład w warunkach monopolu. Jeżeli przedsiębiorstwo nie uzyskuje akceptacji rynkowej swoich produktów i usług, to traci społeczny sens istnienia. W pewnych warunkach, na przykład przy braku innych źródeł zasilania finansowego (kredyt i in.), nie uzyskanie akceptacji utrudnia lub uniemożliwia osiąganie nadwyżki ekonomicznej z tytułu prowadzonej działalności.
Witczak Hubert, Wprowadzenie do projektowania systemów zarządzania, Skrypty Uczelniane Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, 1991, nr 382, s. 61-77. [czytaj]
Witczak Hubert, Organizacyjne uwarunkowania strategii przedsiębiorstwa wobec otoczenia, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu – seria 1, 1984, nr 113, s. 40-60. [czytaj]
Celem niniejszego opracowania jest wykazanie, że strategia socjalistycznego przedsiębiorstwa przemysłowego i jej rezultaty zależą w istotny sposób do jego organizacyjnych powiązań z otoczeniem. Strategię rozumiemy tu jako ramowy program podstawowych reakcji systemu (przedsiębiorstwa) na zmianę otoczenia. W tym ujęciu strategia: zawiera przede wszystkim cele, kryteria i zasady postępowania sformułowane w postaci kluczowych decyzji – „odpowiedzi” na zmiany otoczenia; jest rezultatem swoistej gry z otoczeniem; jest programem podstawowym, z którego wywodzi się plany zachowań taktycznych i operacyjnych. Otoczenie przedsiębiorstwa – pominąwszy fizyczne – jest zawsze dynamiczne i w mniejszym lub większym stopniu uporządkowane, zorganizowane niezależnie od tego, czy stopień ten jest spowodowany przez samo przedsiębiorstwo, zewnętrznego organizatora lub procesy samoorganizowania się (np. rynek). Porządek ten cechuje również określony stopień trwałości (lub zmienności). Jeśli rozpatrywać rzeczywistość społeczną jako taką, to przedsiębiorstwo znajduje się również „wewnątrz” tego porządku, podlegając z tego tytułu zewnętrznym w stosunku do siebie uwarunkowaniom organizacyjnym. Ma to znaczące konsekwencje dla sprzężeń zwrotnych przedsiębiorstwo-otoczenie i ich skutków.
Witczak Hubert, Czynniki organizacji, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Poznaniu – seria 1, 1981, nr 101, s. 23-39. [czytaj]
Celem opracowania jest przedstawienie istoty tzw. czynników organizacji z punktu widzenia ich roli dla budowy organizacji. Odniesienie przedmiotowe rozważań stanowi organizacja w ogóle, przy czym dla łatwiejszego uchwycenia toku rozumowania odniesienie to zawężono do socjalistycznego przedsiębiorstwa przemysłowego.
Frąckowiak Waldemar, Witczak Hubert, Wybrane warunki skutecznego sterowania rozwojem przemysłu, Acta Universitatis Lodziensis, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Nauki Ekonomiczne i Socjologiczne – seria III, 1979, zeszyt 37, s. 111-129. [czytaj]